Thông báo 556/TB-BGTVT kết luận của Bộ trưởng về giải pháp nguồn vốn cho Dự án cao tốc Bến Lức - Long Thành

THÔNG BÁO

Kết luận của Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể tại cuộc họp về giải pháp nguồn vốn cho Dự án đường cao tốc Bến Lức - Long Thành và các vướng mắc, khó khăn của các dự án do VEC làm chủ đầu tư

^____________

Ngày 26/11/2020, tại Bộ Giao thông vận tải (GTVT), Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể đã chủ trì cuộc họp về giải pháp nguồn vốn cho Dự án xây dựng đường cao tốc Bến Lức - Long Thành và các vướng mắc, khó khăn của các dự án do VEC làm chủ đầu tư. Tham dự cuộc họp, về phía Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp (Ủy ban QLVNN) có Phó Chủ tịch Ủy ban Nguyễn Thị Phú Hà, đại diện Vụ Công nghệ và Hạ tầng; đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) - Vụ Kết cấu hạ tầng và đô thị; đại diện Bộ Tài chính - Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại; về phía Bộ GTVT có Thứ trưởng Lê Anh Tuấn, đại diện các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ GTVT: Vụ Kế hoạch - Đầu tư (KHĐT), Vụ Quản lý doanh nghiệp (QLDN), Vụ Đối tác công tư, Vụ Tài chính, Cục Quản lý xây dựng và chất lượng công trình giao thông (Cục QLXD), Tổng cục Đường bộ Việt Nam; và Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC).

Sau khi nghe VEC báo cáo về các khó khăn vướng mắc của các Dự án và kiến nghị các giải pháp tháo gỡ; ý kiến của Thứ trưởng Lê Anh Tuấn, Phó Chủ tịch Ủy ban QLVNN Nguyễn Thị Phú Hà, đại diện các Bộ, cơ quan và các thành viên dự họp, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể đã kết luận như sau:

Dự án xây dựng đường cao tốc Bến Lức - Long Thành (Dự án) là công trình trọng điểm của ngành GTVT; Dự án có tổng mức đầu tư là khoảng 1.607,4 triệu USD gồm các nguồn vốn: VEC vay lại của Ngân hàng phát triển Châu Á (ADB) khoảng 635,7 triệu USD, nguồn vốn vay ODA của Chính phủ Nhật Bản thông qua JICA khoảng 634,8 triệu USD và vốn NSNN để đối ứng cho Dự án khoảng 336,9 triệu USD. Tuyến đường cao tốc được hoàn thành sớm sẽ góp phần giải quyết ùn tắc giao thông, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội cho Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam, đặc biệt kết nối bộ với Cảng hàng không Quốc tế Long Thành. Quá trình triển khai, Dự án đã gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách và không có kinh phí để triển khai, cụ thể là đã không được bố trí vốn ODA và vốn NSNN từ đầu 2019 nên dừng thi công tại công trường gần 02 năm nay.

Trong thời gian vừa qua, Bộ GTVT đã rất tích cực chủ trì và phối hợp với Ủy ban QLVNN và các Bộ, ngành báo cáo Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ giải quyết các khó khăn vướng mắc (đã xác định cơ quan chủ quản và cấp quyết định đầu tư đối với các dự án do VEC quản lý, triển khai các thủ tục gia gia hạn Hiệp định vay ADB). Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn nhiều tồn tại, vướng mắc như: Nghị quyết 71/2018/QH14 của Quốc hội quyết nghị chưa phân bổ vốn ODA cho Dự án nên VEC chưa có vốn để thanh toán nợ khối lượng đã hoàn thành (ít nhất là 15 triệu USD) của 2 gói thầu J1 và J3 và triển khai thực hiện phần khối lượng còn lại dẫn đến việc các Nhà thầu Nhật Bản đã yêu cầu VEC đền bù do phải dừng thi công và nợ khối lượng thực hiện chưa được thanh toán; chưa được bố trí vốn NSNN để chi trả GPMB (hiện còn vướng 26 hộ dân thuộc địa phận Tp. Hồ Chí Minh, tỉnh Đồng Nai)... nên Dự án vẫn chưa thể triển khai thực hiện; Ủy ban QLVNN (cơ quan đại diện chủ sở hữu Nhà nước đối với VEC) được Thủ tướng Chính phủ giao tìm nguồn để trả cho các nhà thầu Nhật Bản 15 triệu USD đến nay vẫn chưa có phương án.

Để giải quyết vướng mắc về nguồn vốn cho Dự án xây dựng đường cao tốc Bến Lức - Long Thành, Lãnh đạo Chính phủ cũng đã chủ trì nhiều cuộc họp (Thủ tướng Chính phủ đã chủ trì cuộc họp Thường trực Chính phủ ngày 10/10/2020, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh đã chủ trì cuộc họp với các Bộ, ngành ngày 18/11/2020) và có kết luận chỉ đạo tại các Thông báo số 131/TB- VPCP ngày 13/10/2020, Thông báo số 146/TB-VPCP ngày 25/11/2020.

1. Về dự án cao tốc Bến Lức - Long Thành:

1.1. Về phối hợp triển khai:

- Bộ GTVT đề nghị thành lập Tổ công tác gồm các cán bộ của Bộ GTVT và Ủy ban QLVNN để phối hợp thống nhất giải quyết nhanh các vướng mắc của Dự án. Thành viên Tổ công tác của Bộ GTVT gồm Cục QLXD, Vụ KHĐT, Vụ QLDN và các đơn vị liên quan trong đó Lãnh đạo Cục QLXD là Tổ trưởng. Đề nghị Ủy ban QLVNN có văn bản cử cán bộ tham gia Tổ công tác để phối hợp với Bộ GTVT. Hàng tuần, Tổ công tác báo cáo Lãnh đạo Bộ và Ủy ban QLVNN kết quả giải quyết các vấn đề vướng mắc, phát sinh của Dự án.

1.2. Đối với vốn vay JICA:

- Về khoản các Nhà thầu Nhật Bản yêu cầu chủ đầu tư thanh toán khối lượng đã thi công khoảng 15 triệu USD của Dự án, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh đã họp và chỉ đạo tại Thông báo số 146/TB-VPCP ngày 25/11/2020. Đề nghị Ủy ban QLVNN sớm có phương án giải quyết, chỉ đạo VEC thanh toán ngay cho các nhà thầu vì đây là điều kiện tiên quyết giúp cho VEC đàm phán, tái khởi động thi công Dự án.

- Về đề xuất của VEC xin tạm ứng trước nguồn thu phí và các khoản nhàn rỗi chưa đến hạn trả nợ để thanh toán cho các Nhà thầu: Yêu cầu VEC rà soát, xác định nhu cầu vốn còn lại để hoàn thành Dự án, từ đó đánh giá lại tính khả thi về phương án tài chính, phương án trả nợ của VEC; Đề nghị Ủy ban QLVNN, Bộ Tài chính nghiên cứu đề xuất của VEC, có phương án giải quyết phù hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ quyết định.

1.3. Về vốn đối ứng: Yêu cầu VEC khẩn trương làm việc với Bộ Tư pháp, Kiểm toán Nhà nước để có ý kiến về áp dụng pháp luật theo Luật Điều ước quốc tế để giao vốn đối ứng cho Dự án theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Thông báo số 131/TB-VPCP ngày 13/10/2020.

Sau khi có ý kiến Bộ Tư pháp, Kiểm toán Nhà nước, giao Vụ KHĐT tham mưu cho Lãnh đạo Bộ thống nhất phương án báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

1.4. Về vốn vay ADB:

- Đối với đoạn tuyến phía Đông gói thầu A5÷A7: Hiện đã có vốn, yêu cầu VEC chỉ đạo các Nhà thầu khẩn trương thực hiện.

- Đối với đoạn tuyến phía Tây, gói thầu A1÷A4: VEC khẩn trương thực hiện theo Báo cáo kết quả thẩm định của Bộ KH&ĐT. Giao Vụ KHĐT chủ trì tham mưu văn bản trình Thủ tướng Chính phủ quyết định cho phép sử dụng vốn của Hiệp định vay ADB lần 02 (đoạn tuyến phía Đông) để thực hiện các công việc chưa hoàn thành của Hiệp định vay lần 01 (đoạn tuyến phía Tây).

1.5. Giao Vụ KHĐT chù trì, tham mưu Lãnh đạo Bộ báo cáo Thủ tướng Chính phủ về tình hình giải quyết các vướng mắc về nguồn vốn của Dự án xây dựng đường cao tốc Bến Lức - Long Thành; kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chủ trì cuộc họp Thường trực Chính phủ để chỉ đạo giải quyết vướng mắc của Dự án.

2. Về công tác cán bộ của VEC:

Theo đề nghị của Ủy ban QLVNN, Bộ GTVT đã có ý kiến về công tác cán bộ của VEC. Đề nghị Ủy ban QLVNN sớm kiện toàn nhân sự chủ chốt của VEC để ổn định tình hình hoạt động doanh nghiệp, có người đại diện pháp luật theo quy định, trực tiếp chỉ đạo việc triển khai thực hiện Dự án.

3. Về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc các dự án do VEC là chủ đầu tư:

Về tổng thể tái cơ cấu nguồn vốn đầu tư các Dự án của VEC: Ban Cán sự đảng Bộ KH&ĐT đã trình Ban Cán sự đảng Chính phủ dự thảo (lần 6) báo cáo Bộ Chính trị. Bộ GTVT ủng hộ phương án đề xuất của Bộ KH&ĐT, Bộ trưởng Bộ GTVT sẽ báo cáo, kiến nghị đồng chí Bí thư Ban Cán sự Đảng Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ quan tâm đặc biệt để giải quyết vướng mắc cho VEC.

Yêu cầu VEC kịp thời báo cáo các cơ quan có liên quan của các Bộ, cơ quan của Chính phủ để giải trình các vấn đề vướng mắc, phát sinh với các cơ quan của Quốc hội, Văn phòng Trung ương... để sớm trình Bộ Chính trị cho ý kiến về chủ trương, làm cơ sở báo cáo Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh Nghị quyết số 71/2018/QH14 ngày 12/11/2018, theo hướng cho phép tiếp tục giao vốn nước ngoài cho các dự án đang thực hiện dở dang để hoàn thành đầu tư.

Thừa lệnh Bộ trưởng, Văn phòng Bộ GTVT thông báo tới các đơn vị cơ quan liên quan triển khai thực hiện./.