Đất không có Sổ đỏ giải quyết tranh chấp theo cách nào?

Câu hỏi: Gia đình em có 01 mảnh đất 400 mét vuông sử dụng đã lâu nhưng chưa có Sổ đỏ, đến nay bị gia đình bên cạnh trong quá trình xây nhà mới họ đã xây thêm một bức tường rào nhưng lại lấn sang bên đất của gia đình em, gia đình em đã ý kiến rất nhiều nhưng họ vẫn thực hiện hành vi vì họ cho rằng phần diện tích đất đó là của gia đình họ. Nay gia đình em muốn giải quyết tranh chấp này phải làm thế nào? Mong được giải đáp! Em cảm ơn ạ – Như Quỳnh (Bắc Ninh)

Căn cứ giải quyết tranh chấp đất đai không có Sổ đỏ ?

Trong trường hợp các bên tranh chấp đất đai không có các giấy tờ đất theo quy định tại Điều 100 Luật Đất đai 2013 thì theo khoản 1 Điều 91 Nghị định 43/2014/NĐ-CP, giải quyết tranh chấp sẽ dựa trên các căn cứ sau:

- Chứng cứ về nguồn gốc và quá trình sử dụng đất do các bên tranh chấp đất đai đưa ra:

+ Theo quy định của Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015, các bên tranh chấp có nghĩa vụ chủ động thu thập, giao nộp chứng cứ cho Tòa án. Chứng cứ là những gì có thật và được Tòa án sử dụng làm căn cứ để xác định các tình tiết khách quan của vụ án tranh chấp đất đai.

sẽ ban hành quyết định giải quyết hoặc Tòa án sẽ ra bản án để xác định người có quyền sử dụng đất.

- Thực tế diện tích đất mà các bên tranh chấp đang sử dụng ngoài diện tích đất đang có tranh chấp và bình quân diện tích đất cho một nhân khẩu tại địa phương;

- Sự phù hợp của hiện trạng sử dụng thửa đất đang có tranh chấp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt;

- Chính sách ưu đãi người có công của Nhà nước;

- Quy định của pháp luật về giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất.

Khi giải quyết tranh chấp trong trường hợp đất đai không có giấy tờ đất, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền sẽ dựa vào các căn cứ trên để thực hiện giải quyết tranh chấp.

Do vậy, đối với trường hợp đất của gia đình bạn không có Sổ đỏ, bạn cần cung cấp các thông tin nêu trên để làm căn cứ giải quyết tranh chấp.

Cách giải quyết tranh chấp đất đai không có Sổ đỏ thế nào? (Ảnh minh họa)

Có mấy cách giải quyết tranh chấp không có Sổ đỏ?

Tại khoản 2 Điều 203 Luật Đất đai 2013 quy định về giải quyết tranh chấp đất đai trong trường hợp đương sự không có Sổ đỏ. Theo đó, bạn có thể lựa chọn một trong hai hình thức giải quyết tranh chấp:

- Nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp tại Ủy ban nhân dân (UBND) cấp có thẩm quyền;

- Khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền.

Tuy nhiên, cần lưu ý do tranh chấp của bạn liên quan đến việc xác định người có quyền sử dụng đất nên trước khi yêu cầu giải quyết tranh chấp tại UBND hoặc khởi kiện tại Tòa án, bạn bắt buộc phải thông qua  hòa giải tại UBND cấp xã.

Cụ thể:

- Hòa giải tại UBND cấp xã:

Theo khoản 1 Điều 202 Luật Đất đai năm 2013, Nhà nước khuyến khích các bên tự hòa giải hoặc giải quyết thông qua hòa giải ở cơ sở.

Trường hợp tranh chấp đất đai mà các bên không hòa giải được thì gửi đơn đến UBND xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp để hòa giải (gọi chung là cấp xã)               theo quy định tại khoản 2 Điều 202 Luật Đất đai năm 2013,

Lưu ý: Tranh chấp về giao dịch liên quan đến quyền sử dụng đất, tranh chấp về thừa kế quyền sử dụng đất, chia tài sản chung của vợ chồng là quyền sử dụng đất,... thì không bắt buộc phải hòa giải tại UBND cấp xã.

- Khởi kiện hoặc yêu cầu UBND cấp huyện, tỉnh giải quyết

Căn cứ khoản 2 Điều 203 Luật Đất đai năm 2013, nếu hòa giải tại UBND cấp xã không thành mà đương sự không có Giấy chứng nhận hoặc không có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 Luật Đất đai năm 2013 thì đương sự chỉ được lựa chọn một trong hai hình thức giải quyết tranh chấp theo quy định sau:

Hình thức 1: Nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp tại UBND cấp có thẩm quyền.

Nếu các bên lựa chọn giải quyết tranh chấp tại UBND thì thực hiện như sau:

- Tranh chấp giữa hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư với nhau thì Chủ tịch UBND cấp huyện giải quyết; nếu không đồng ý với quyết định giải quyết thì có quyền khiếu nại đến Chủ tịch UBND cấp tỉnh hoặc khởi kiện tại Tòa án nhân dân theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính.

- Tranh chấp mà một bên là tổ chức, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thì Chủ tịch UBND cấp tỉnh giải quyết; nếu không đồng ý với quyết định giải quyết thì có quyền khiếu nại đến Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường hoặc khởi kiện tại Tòa án nhân dân theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính.

Hình thức 2: Khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.

Tóm lại, đối với trường hợp của bạn, để giải quyết tranh chấp đất đai không có Sổ đỏ thì trước tiên các bên cần tiến hành hòa giải tại UBND cấp xã.

Trường hợp hòa giải tại UBND cấp xã mà không thành, bạn lựa chọn một trong hai hình thức giải quyết tại UBND cấp huyện (do tranh chấp giữa các hộ gia đình) hoặc khởi kiện tại Tòa án nhân dân.

Trên đây là giải đáp về Đất không có Sổ đỏ giải quyết tranh chấp theo cách nào? Nếu còn băn khoăn, bạn vui lòng gửi câu hỏi cho chúng tôi để được hỗ trợ.