QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA

QCVN 10:2010/BTTTT

VỀ THIẾT BỊ ĐIỆN THOẠI KHÔNG DÂY (KÉO DÀI THUÊ BAO)

National technical regulation on Cordless Telephone Equipment

 

Lời nói đầu

QCVN 10:2010/BTTTT được xây dựng trên cơ sở soát xét, chuyển đổi Tiêu chuẩn Ngành TCN 68-143: 2003 “Thiết bị điện thoại không dây (loại kéo dài thuê bao) - Yêu cầu kỹ thuật” ban hành theo Quyết định số 195/2003/QĐ-BBCVT ngày 29 tháng 12 năm 2003 của Bộ trưởng Bộ Bưu chính, Viễn thông (nay là Bộ Thông tin và Truyền thông).

Các yêu cầu kỹ thuật của QCVN 10:2010/BTTTT phù hợp với các khuyến nghị mới của Liên minh Viễn thông Thế giới (ITU) và các tiêu chuẩn của Viện Tiêu chuẩn Viễn thông châu Âu (ETSI).

QCVN 10:2010/BTTTT do Viện Khoa học Kỹ thuật Bưu điện biên soạn, Vụ Khoa học và Công nghệ trình duyệt và được ban hành kèm theo Thông tư số 10/2010/TT-BTTTT ngày 30 tháng 07 năm 2010 của Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông.

1. QUY ĐỊNH CHUNG

1.1. Phạm vi điều chỉnh

Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia này quy định các yêu cầu kỹ thuật đối với các thiết bị điện thoại không dây loại kéo dài thuê bao vô tuyến, có công suất máy phát đến 25 W khai thác trên mạng viễn thông quốc gia, dùng để truyền dẫn tín hiệu thoại tương tự và được kết nối với mạng điện thoại công cộng qua giao diện tương tự 2 dây.

CHÚ THÍCH: Quy chuẩn này không áp dụng đối với các hệ thống điện thoại không dây sử dụng trong thông tin di động số hoặc tương tự có kênh điều khiển vô tuyến từ trạm trung tâm (như các hệ thống CT1, CT2, DECT, WLL...).

1.2. Đối tượng áp dụng

Quy chuẩn này được áp dụng cho các cơ quan, tổ chức, nhà sản xuất, nhập khẩu và khai thác thiết bị điện thoại không dây loại kéo dài thuê bao vô tuyến.

1.3. Giải thích từ ngữ

1.3.1. Điện thoại không dây (cordless telephone)

Thiết bị điện thoại đầu cuối được kết nối với mạng điện thoại công cộng qua giao diện tương tự 2 dây. Thiết bị này bao gồm hai khối riêng biệt được kết nối với nhau qua giao diện vô tuyến:

-  Khối trung tâm (còn gọi là trạm gốc hay máy mẹ): được đặt cố định và đấu nối với đôi dây điện thoại của mạng điện thoại công cộng (PSTN); sử dụng anten tích hợp hoặc anten nối ngoài có trở kháng 50 W.

-  Khối di động (còn gọi là máy con): máy cầm tay sử dụng anten tích hợp và máy đặt trên bàn hoặc lắp đặt trên các phương tiện di động sử dụng anten nối ngoài. Khối này mang số thuê bao điện thoại của khối trung tâm và có thể đàm thoại nội bộ với khối trung tâm.    

Cấu hình khai thác của thiết bị được minh họa như Hình 1.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Hình 1 - Cấu hình khai thác thiết bị điện thoại không dây loại kéo dài thuê bao

 

1.3.2. Anten tích hợp (integral antenna)

Anten được thiết kế cố định, bố trí ở bên trong hoặc bên ngoài thiết bị và được coi như là một phần của thiết bị.

1.3.3. Anten giả (artificial antenna)

Anten có trở kháng 50 W, không phản xạ và không phát xạ, được dùng để thử máy phát.

1.3.4. Anten thay thế (substitution antenna)

Anten được dùng để thay thế thiết bị cần đo. Anten thay thế được nối với máy tạo tín hiệu để thực hiện đo phát xạ giả và công suất phát xạ hiệu dụng; được nối với máy thu đo hoặc máy phân tích phổ để thực hiện đo độ nhạy máy thu.

1.3.5. Anten đo kiểm (test antenna)

Anten dùng đo phát xạ từ thiết bị cần đo và anten thay thế hoặc sử dụng làm anten phát trong trường hợp thực hiện phép đo máy thu.

1.3.6. Công suất phát xạ hiệu dụng (effective radiated power)

Công suất phát xạ ở hướng có cường độ trường lớn nhất, khi không có điều chế và trong điều kiện đo được chỉ định.

1.3.7. Độ di tần (frequency deviation)

Độ lệch lớn nhất giữa tần số tức thời của tín hiệu RF đã được điều chế và tần số sóng mang khi không có điều chế.

1.3.8. Độ di tần cực đại cho phép (maximum permissible frequency deviation)

Giá trị lớn nhất của độ di tần được xác định bằng 20% của phân cách kênh tần số liên quan.

1.3.9. Dung sai tần số (frequency tolerance)

Độ lệch lớn nhất của tần số trung tâm trong băng tần phát xạ chiếm dụng so với tần số được ấn định.

1.3.10. Độ ổn định tần số (frequency stability)

Tỷ số giữa độ lệch tần số cực đại và tần số máy phát trong khoảng thời gian xác  định trước.

1.3.11. Độ nhạy cực đại (maximum sensitivity)

Mức nhỏ nhất của tín hiệu hay cường độ trường tại lối vào anten của máy thu ở tần số danh định máy thu với tần số điều chế thử 1 kHz và kết quả di tần bằng 60% độ di tần cực đại, mà vẫn đảm bảo:

-  Công suất ra âm tần tối thiểu đạt 50% công suất ra danh định của máy thu.

-  Tỷ số SINAD đo được tại lối ra máy thu là 20 dB.

1.3.12. Loại phát xạ (emission class)

Các đặc tính của phát xạ như kiểu điều chế sóng mang, tín hiệu điều chế và dạng tin được truyền đi thể hiện bằng các ký tự chuẩn (như F3E; G3E...).

1.3.13. Phát xạ giả (spurious emissions)

Các phát xạ ở một hoặc một số tần số nằm ngoài băng tần cần thiết mà mức có thể giảm mà không ảnh hưởng đến việc truyền tin. Phát xạ giả bao gồm phát xạ hài, phát xạ ký sinh, sản phẩm điều biến tương hỗ, sản phẩm biến đổi tần số nhưng không bao gồm các phát xạ ngoài băng.

1.3.14. Bộ ghép đo (test fixture)

Loại dụng cụ dùng để ghép tần số vô tuyến được kết hợp với thiết bị dùng anten tích hợp, được sử dụng cho các phép đo dẫn ở các tần số sóng mang khác nhau. Bộ ghép đo cung cấp một kết nối với nguồn cấp điện bên ngoài, một lối vào âm tần và một lối ra RF có trở kháng 50 W. Bộ ghép đo tuân theo những tham số cơ bản sau:

-  Suy hao của bộ ghép phải nhỏ hơn hoặc bằng 30 dB;

-  VSWR của các mạch ghép RF trở kháng 50 W phải nhỏ hơn hoặc bằng 1,5 trong dải tần số đo.

1.4. Chữ viết tắt

AC	Alternate Current	Dòng xoay chiều
BU	Base Unit	Khối trung tâm
CT	Cordless Telephone	Điện thoại không dây
CH	Channel	Kênh
dBc	dB relative to the carrier power	dB so với công suất sóng mang
DC	Direct Current	Dòng một chiều
FM	Frequency Modulation	Điều tần
INTERCOM	Interoffice Communication	Thông tin nội bộ
LED	Light Emission Diode	Đi-ốt phát quang
MU	Mobile Unit	Khối di động
PM	Phase Modulation	Điều pha
PSTN	Public Switched Telephone Network	Mạng điện thoại chuyển mạch công cộng
rms	Root–mean-square	Giá trị hiệu dụng
Rx	Receiver	Máy thu
RF	Radio Frequency	Tần số vô tuyến
SINAD	(Signal+Noise+Distortion)/ (Noise+Distortion)	Tỷ số SINAD
Tx	Transmitter	Máy phát
STANDBY	Standby mode	Trạng thái chờ (trực thu)
VSWR	Voltage Standing Wave Ratio	Tỷ số sóng đứng điện áp

 

2. QUY ĐỊNH KỸ THUẬT

2.1. Yêu cầu kỹ thuật chung

2.1.1. Tần số thu và phát của thiết bị

Tần số thu và phát của thiết bị phải tuân theo phạm vi các băng tần được cho trong Bảng 1.

 

Bảng 1 - Các băng tần số dành cho điện thoại không dây

Băng tần sử dụng (MHz)

43   ¸   44

46   ¸   50

72   ¸   73,5

261,5   ¸   262,5

263,5   ¸   264,5

387,5   ¸   388,5

389,5   ¸   390,5

2.1.2. Phân cách kênh tần số

-  Đối với loại thiết bị có công suất máy phát nhỏ hơn 1 W: 10 kHz; 12,5 kHz; 20 kHz và 25 kHz.

-  Đối với loại thiết bị có công suất máy phát từ 1 W đến 25 W: 25 kHz.

2.1.3. Loại phát xạ

Thiết bị điện thoại không dây phải tuân theo các loại phát xạ sau:

-  F3E: Điều tần trực tiếp, truyền thoại tương tự;

-  G3E: Điều pha hay điều tần gián tiếp, truyền thoại tương tự.

2.1.4. Công suất phát danh định

Công suất phát danh định không vượt quá 25 W.

2.1.5. Độ di tần cực đại

Độ di tần cực đại của máy phát không được vượt quá các giá trị quy định trong Bảng 2.

 

Bảng 2 - Độ di tần cực đại đối với các phân cách kênh tần số khác nhau

Phân cách kênh tần số (kHz)	Độ di tần cực đại (kHz)	Độ rộng băng cần thiết (kHz)
10	± 2,0	6,0
12,5	± 2,50	8,5
20	± 4,0/± 5,0	14/16
25	± 5,0	16

CHÚ THÍCH: Các giá trị được cho trong bảng bằng 20% của phân cách kênh tần số tương ứng.

2.1.6. Dải âm tần điều chế

Dải âm tần điều chế từ 300 Hz đến 3 000 Hz.

2.1.7. Đặc tuyến biên độ của máy thu đối với tín hiệu thoại tương tự

Đặc tuyến biên độ của máy thu đối với tín hiệu thoại tương tự không vượt quá 3 dB.

2.1.8. Các chỉ tiêu giao tiếp của khối trung tâm với mạng điện thoại công cộng

Giao tiếp của khối trung tâm với mạng điện thoại công cộng phải tuân thủ Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về yêu cầu chung đối với thiết bị đầu cuối kết nối vào mạng điện thoại qua giao diện tương tự.

2.2. Yêu cầu kỹ thuật đối với loại thiết bị có công suất máy phát nhỏ hơn 1 W (áp dụng cho các loại thiết bị sử dụng anten tích hợp)

Ngoài việc thoả mãn các yêu cầu kỹ thuật chung trong 2.1, thiết bị điện thoại không dây loại có công suất máy phát nhỏ hơn 1 W phải tuân thủ các yêu cầu kỹ thuật cụ thể sau đây.

2.2.1. Dung sai tần số

Giới hạn dung sai tần số ở các băng tần đối với các thiết bị có phân cách kênh tần số khác nhau được quy định trong Bảng 3.

 

Bảng 3 - Giới hạn dung sai tần số ở các băng tần đối với loại thiết bị điện thoại không dây có công suất máy phát nhỏ hơn 1 W

Phân cách kênh tần số (kHz)	Giới hạn dung sai tần số (kHz) ở các băng tần (MHz)
	43 ¸ 47	47 ¸ 73,5	261,5 ¸ 264,5	387,5 ¸ 390,5
10 và 12,5	± 0,60	± 1,00	± 1,00 (1) ± 2,00(2)	± 1,00(1) ± 2,50(2)
20 và 25	± 0,60	± 1,35	± 2,00	± 2,00(1) ± 2,50(2)
CHÚ THÍCH: (1) - Khối trung tâm   (2) - Khối di động

2.2.2. Công suất phát xạ hiệu dụng của máy phát

Công suất phát xạ hiệu dụng của máy phát không được vượt quá 1 W.

Dung sai cho phép của thiết bị ở điều kiện đo bình thường đối với:

-  Khối trung tâm:                      ± 1,5 dB.       

-  Khối di động cầm tay:            ± 1,5 dB.

2.2.3. Phát xạ giả

Công suất của bất kỳ phát xạ giả nào ở máy phát cũng không được vượt quá giá trị cho trong Bảng 4.

 

Bảng 4 - Phát xạ giả của thiết bị điện thoại không dây
có công suất máy phát nhỏ hơn 1 W

Trạng thái làm việc	Chỉ tiêu phát xạ giả
Chế độ chờ	2,0  nW  (- 57,0 dBm)
Chế độ hoạt động	0,25  mW  (- 36,0 dBm)

2.2.4. Độ nhạy cực đại của máy thu

Độ nhạy cực đại của máy thu không được vượt quá các giá trị cho trong Bảng 5.

 

Bảng 5 - Độ nhạy cực đại của máy thu

Băng tần (MHz)	Chỉ tiêu độ nhạy cực đại (dBmV)
43  ¸ 73,5	14,0
261,5 ¸ 390,5	26,0

2.2.5. Độ ổn định tần số

Độ ổn định tần số là ± 20 x 10^-6   (thời gian đo trong 24 giờ).

2.3. Yêu cầu kỹ thuật đối với thiết bị có công suất máy phát từ 1 W đến 25 W (áp dụng cho cả 2 loại thiết bị sử dụng anten tích hợp và anten nối ngoài)

Ngoài việc thoả mãn các yêu cầu kỹ thuật chung trong 2.1, thiết bị điện thoại không dây có công suất máy phát từ 1 W đến 25 W phải tuân thủ thêm các yêu cầu kỹ thuật cụ thể sau đây.

2.3.1. Dung sai tần số

Giới hạn dung sai tần số ở các băng tần đối với các thiết bị có phân cách kênh tần số khác nhau được quy định trong Bảng 6.

 

Bảng 6 - Giới hạn dung sai tần số ở các băng tần đối với loại thiết bị
điện thoại không dây có công suất máy phát từ 1 W đến 25 W

Phân cách kênh tần số (kHz)	Giới hạn dung sai tần số (kHz) ở các băng tần (MHz)
	43 ¸ 47	47 ¸ 73,5	261,5 ¸ 264,5	387,5 ¸ 390,5
25	± 0,60	± 1,35	± 2,00	± 2,00

2.3.2. Công suất ra của máy phát

Công suất ra của máy phát trong phạm vi từ 1 W đến 25 W.

Dung sai cho phép đo ở điều kiện bình thường:

-  Khối trung tâm:          ± 2,0 dB.

-  Khối di động:             ± 3,0 dB.          

2.3.3. Phát xạ giả

Công suất của bất kỳ phát xạ giả nào cũng không được vượt quá 2,5 mW.

2.3.4. Độ nhạy cực đại của máy thu

Độ nhạy cực đại của máy thu đối với khối trung tâm và khối di động không được vượt quá 6 dBmV.

2.3.5. Độ ổn định tần số

Độ ổn định tần số từ ± 5 x 10^-6 đến ± 10 x 10^-6 _.

2.3.6. Chỉ tiêu giao tiếp với mạng điện thoại công cộng và thiết bị điện thoại tự động (nếu có)

Giao tiếp với mạng điện thoại công cộng và thiết bị điện thoại tự động (nếu có) phải tuân thủ Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về yêu cầu chung đối với thiết bị đầu cuối kết nối vào mạng điện thoại qua giao diện tương tự.

 

3. PHƯƠNG PHÁP ĐO

3.1. Đo tần số sóng mang của máy phát

3.1.1. Phép đo bức xạ (đối với thiết bị dùng anten tích hợp)

Thiết lập sơ đồ đo như Hình 2.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Hình 2 - Sơ đồ đo tần số sóng mang bằng phép đo bức xạ

 

a) Máy phát cần đo được đặt trong bộ ghép đo và được nối với anten giả.    

b) Dùng máy đo tần số thực hiện đo tần số sóng mang khi chưa có điều chế ở điều    kiện bình thường.

c) Ghi lại kết quả trên máy đo tần số.

3.1.2. Phép đo dẫn (đối với thiết bị có anten nối ngoài)

Thiết lập sơ đồ bố trí đo như Hình 3.

 

 

 

 

 

 

Hình 3 - Sơ đồ đo tần số sóng mang bằng phép đo dẫn

 

a) Nối máy phát cần đo với máy đo tần số thông qua bộ suy hao biến đổi có trở    kháng 50 W

b) Thực hiện đo tần số sóng mang khi chưa có điều chế ở điều kiện đo bình thường

c) Ghi lại kết quả trên máy đo tần số.

3.1.3. Đo độ ổn định tần số (chỉ áp dụng đối với loại thiết bị dùng pin nạp)

Thiết lập sơ đồ đo như Hình 4.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Hình 4 - Sơ đồ đo độ ổn định tần số 

 

a) Thực hiện đo tần số sóng mang khi không có điều chế.

b) Thiết bị cần đo được đặt trong bộ ghép đo và nối với anten giả (trường hợp máy phát có đầu nối anten 50 W thì nối trực tiếp với anten giả, không cần sử dụng bộ ghép đo).

c) Trong điều kiện đo bình thường, thực hiện điều chỉnh điện áp bộ nguồn điện thử  tới giới hạn dưới.

d) Khi điện áp được điều chỉnh, đọc giá trị của các tần số sóng mang và ghi lại giá trị độ lệch tần cực đại.

e) Xử lý kết quả đo theo phương pháp xác suất thống kê.

CHÚ THÍCH: Nếu máy đo tần số có thể ghi lại kết quả đo một cách tự động thì thời gian đo cần thực hiện là 24 giờ.

3.2. Đo công suất sóng mang của máy phát

3.2.1. Đo công suất phát xạ hiệu dụng (đo cường độ trường)

Phương pháp đo bức xạ đối với thiết bị dùng anten tích hợp:

Thiết lập sơ đồ đo như Hình 5.

a) Máy phát cần đo được đặt trên bàn xoay 360⁰, cao cách mặt đất 1,5 m và cách anten đo kiểm 10 m. Bật máy phát và đo khi chưa có điều chế.

b) Điều chỉnh tần số máy phân tích phổ đến tần số sóng mang của máy phát cần đo

c) Thay đổi độ cao của anten đo kiểm trong phạm vi từ 1 m đến 4 m để tìm được mức thu tín hiệu lớn nhất hiện trên máy phân tích phổ.

d) Máy phát cần đo được xoay 360⁰ xung quanh trục đứng để tìm mức tín hiệu thu lớn nhất. Ghi lại kết quả.

e) Sử dụng anten thay thế đổi chỗ cho máy phát cần đo trong Hình 5. Nối anten thay thế với máy tạo tín hiệu.

f) Điều chỉnh tần số máy tạo tín hiệu đến tần số sóng mang của máy phát cần đo.

g) Thay đổi mức tín hiệu vào anten thay thế để tìm được mức thu tín hiệu đã thu được như kết quả trong mục d).

Giá trị công suất phát xạ hiệu dụng cực đại của thiết bị cần đo thử bằng với công suất cung cấp bởi máy tạo tín hiệu.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1) Máy phát cần đo                   2) Anten đo kiểm

3) Máy phân tích phổ hoặc bộ thu đo     4) Máy tạo tín hiệu

Hình 5 - Sơ đồ đo công suất sóng mang bằng phép đo bức xạ

 

3.2.2. Đo công suất sóng mang của máy phát bằng phép đo dẫn (đối với thiết bị có anten nối ngoài, trở kháng 50 W)

Thiết lập sơ đồ đo như Hình 6.

 

 

 

 

 

 

Hình 6 - Sơ đồ đo công suất máy phát có anten nối ngoài, trở kháng 50W

 

a) Đặt bộ suy hao biến đổi ở mức lớn nhất. Hiệu chuẩn đầu cảm ứng công suất.

b) Bật máy phát cần đo khi chưa có điều chế.

c) Giảm dần bộ suy hao cho đến khi máy đo công suất chỉ thị mức công suất phát.

d) Giá trị công suất sóng mang của máy phát bằng tổng giá trị đo được trên máy đo công suất và giá trị của bộ suy hao (kể cả suy hao của các đầu nối và cáp).

3.3. Đo độ di tần cực đại

3.3.1. Đo độ di tần cực đại đối với thiết bị dùng anten tích hợp

Thiết lập sơ đồ đo như Hình 7.